Αίγιο: Στο στόχαστρο η Διεύθυνση Μεταφορών για “προσωπική εξυπηρέτηση” και παρατυπίες

Από την Τρίτη 2 Ιουλίου, η Διεύθυνση Μεταφορών και Επικοινωνιών Αιγίου βρίσκεται στο επίκεντρο μιας υπόθεσης που προκαλεί έντονο προβληματισμό γύρω από τη διαφάνεια και τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών. Μετά από καταγγελίες που έφτασαν στα χέρια της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, διατάχθηκε Εσωτερική Διοικητική Εξέταση, ενώ ταυτόχρονα απομακρύνθηκαν υπάλληλοι και προϊστάμενοι που φέρονται να εμπλέκονται σε πρακτικές που παραπέμπουν ευθέως σε λειτουργία «παραμάγαζου». Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, η υπηρεσία φαίνεται να παρείχε εξυπηρέτηση σε πολίτες εκτός του επίσημου ωραρίου, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα, γεγονός που δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για το κατά πόσο αυτές οι πρακτικές ήταν νόμιμες ή αν εξυπηρετούσαν ιδιωτικά συμφέροντα.

Το περιστατικό δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο διοικητικό λάθος, αλλά φωτίζει ένα ευρύτερο και πιο συστημικό πρόβλημα: το πώς ορισμένοι δημόσιοι φορείς, αντί να αποτελούν στηρίγματα εμπιστοσύνης για τον πολίτη, λειτουργούν σκιωδώς, υπονομεύοντας τους κανόνες της χρηστής διοίκησης. Ούτε είναι η πρώτη φορά που μια Διεύθυνση Μεταφορών μπαίνει στο στόχαστρο των ελεγκτικών αρχών. Ανάλογη υπόθεση καταγράφηκε και στην Ηλεία, όπου οι αρχές είχαν κλειδώσει γραφεία και είχαν αναθέσει την εποπτεία τους σε ιδιωτική εταιρεία φύλαξης μέχρι να ολοκληρωθούν οι έρευνες για οικονομικές ατασθαλίες. Το γεγονός ότι οι υποθέσεις αυτές τείνουν να πολλαπλασιάζονται, μαρτυρά ένα θεσμικό έλλειμμα που χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση και όχι ευχολόγια.

Η λειτουργία των Διευθύνσεων Μεταφορών είναι κομβικής σημασίας για την καθημερινότητα του πολίτη: αδειοδοτήσεις οχημάτων, ανανεώσεις διπλωμάτων, τεχνικοί έλεγχοι και σειρά άλλων διαδικασιών που επηρεάζουν άμεσα την ασφάλεια στους δρόμους και την εμπιστοσύνη απέναντι στο κράτος. Όταν τέτοιες υπηρεσίες λειτουργούν χωρίς πλήρη διαφάνεια ή ακόμη χειρότερα, αξιοποιούνται καταχρηστικά από μεμονωμένους υπαλλήλους, τότε το πλήγμα δεν περιορίζεται στο θεσμικό κύρος. Διαβρώνει το αίσθημα δικαίου, γεννά καχυποψία και, τελικά, μετατρέπει την πρόσβαση στην εξυπηρέτηση σε προνόμιο για τους «γνωρίζοντες», και όχι σε αυτονόητο δικαίωμα.

Η παρέμβαση της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας στην περίπτωση του Αιγίου δείχνει σαφώς ότι υπάρχει διάθεση να τηρηθούν τα όρια και να αποδοθούν ευθύνες. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό από μόνο του. Χρειάζεται συστηματική εποπτεία, διαρκής αξιολόγηση των υπηρεσιών και κυρίως μια βαθύτερη θεσμική καλλιέργεια που να καθιστά τέτοια φαινόμενα αδύνατα. Δεν αρκεί να απομακρυνθούν οι εμπλεκόμενοι, αν τελικά απομακρυνθούν, αλλά χρειάζεται να χτιστεί ένα σύστημα με δικλείδες ασφαλείας, που να προλαμβάνει και όχι απλώς να τιμωρεί.

Η υπόθεση του Αιγίου έρχεται ως ακόμη ένα καμπανάκι σε μια περίοδο που η ελληνική κοινωνία δείχνει εξαντλημένη από τη δυσπιστία προς τους θεσμούς. Όταν η λειτουργία μιας δημόσιας υπηρεσίας θυμίζει ιδιωτικό γραφείο με εξυπηρέτηση “κατόπιν συνεννόησης”, τότε αυτό που διακυβεύεται δεν είναι μόνο η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, αλλά η ίδια η έννοια του δημοσίου. Και αυτή δεν επιτρέπεται να ξεχαρβαλώνεται από πρακτικές και συμπεριφορές που εξευτελίζουν την έννοια της ισονομίας.

Η Πολιτεία καλείται όχι μόνο να ερευνήσει σε βάθος, αλλά και να δώσει το μήνυμα πως τέτοιες πρακτικές τελειώνουν εδώ. Προς όφελος των πολιτών, της διαφάνειας και τελικά της ίδιας της δημοκρατίας. Διότι η νομιμότητα δεν μπορεί να είναι υπό αίρεση και οι δημόσιες υπηρεσίες δεν προσφέρονται για ιδιοκτησιακή και πελατειακή νοοτροπία.