Χρονική σύμπτωση(;): Nέα ψηφιακή πλατφόρμα για τα τροχαία ατυχήματα

Με τις κοινωνικές αντιδράσεις να κορυφώνονται και το πολιτικό κλίμα να παραμένει τεταμένο, η κυβέρνηση επιχειρεί να παρουσιάσει έργο, προωθώντας πρωτοβουλίες που θα έπρεπε να έχουν υλοποιηθεί εδώ και καιρό.

Μια από αυτές είναι η νέα ψηφιακή πλατφόρμα του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής και τη Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής, η οποία στοχεύει στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε μια περίοδο, όπου η Ελλάδα συνεχίζει να καταγράφει υψηλά ποσοστά τροχαίων ατυχημάτων, με 559 νεκρούς και 478 βαριά τραυματίες μόνο το 2024. Αν και κάθε προσπάθεια προς την κατεύθυνση της μείωσης των ατυχημάτων είναι ευπρόσδεκτη, αναπόφευκτα γεννάται το ερώτημα: γιατί τώρα και όχι νωρίτερα;

Αυτή η νέα ψηφιακή εφαρμογή, θα λειτουργήσει αρχικά στην Αττική και θα καταγράφει με ακρίβεια τα τροχαία ατυχήματα. Τα δεδομένα θα συγκεντρώνονται μέσω αναφορών από τις αρχές και από το οδικό δίκτυο, ενώ θα επιτρέπει την καταγραφή των σημείων, που παρατηρούνται τα ατυχήματα. Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί μια βάση δεδομένων, η οποία θα αποτυπώνει τις περιοχές με τα πιο επικίνδυνα σημεία του οδικού δικτύου, όπως κακοτεχνίες, ελλιπή σήμανση και άλλες ατέλειες, οι οποίες συμβάλλουν στην πρόκληση τροχαίων. Με αυτό τον τρόπο, οι αρμόδιες υπηρεσίες θα μπορούν να προχωρήσουν σε στοχευμένες διορθωτικές ενέργειες.

Αρχικά, θα δηλωθούν στην πλατφόρμα τα ήδη καταγεγραμμένα ατυχήματα από την Τροχαία Αττικής. Ωστόσο, σε επόμενο στάδιο, και συγκεκριμένα πριν από το καλοκαίρι, θα ανοίξει την πρόσβαση στον χάρτη σε ασφαλιστικές εταιρείες, καθώς και σε απλούς πολίτες που επιθυμούν να καταγράψουν επικίνδυνα σημεία, όπως πχ κακοτεχνίες ή ελλείψεις στη σήμανση.

Ιδιαίτερη σημασία έχει η δυνατότητα χρήσης της ψηφιακής αυτής εφαρμογής και από εξειδικευμένους φορείς, όπως τα πανεπιστήμια, οι ειδικοί και τα ερευνητικά κέντρα που ασχολούνται με την οδική ασφάλεια. 

Από εδώ και πέρα η καταγραφή των ατυχημάτων, που μέχρι σήμερα γινόταν με γενικές αναφορές, θα γίνεται με ακριβή αποτύπωση των σημείων του οδικού δικτύου που χρήζουν παρέμβασης. Αυτός ο ψηφιακός χάρτης θα προστεθεί στον επίσημο κυβερνητικό χάρτη maps.gov.gr και θα επιτρέπει την καταγραφή ανοιχτών δεδομένων. Οι υπηρεσίες θα αποκτούν αναλυτικές αναφορές που θα συμβάλλουν στην ανάλυση των αιτίων των ατυχημάτων και στην αναγνώριση των επικίνδυνων περιοχών.

Ωστόσο, η απόφαση να ενεργοποιηθεί μια τέτοια πρωτοβουλία έρχεται καθυστερημένα, αφού η επικινδυνότητα των ελληνικών δρόμων ήταν γνωστή εδώ και χρόνια. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Η Ελλάδα παραμένει στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης σε τροχαία δυστυχήματα, και παρόλα αυτά, οι ουσιαστικές ενέργειες για την αντιμετώπιση του προβλήματος γίνονται με ρυθμούς... χελώνας.

Παρόμοια ψηφιακά εργαλεία έχουν εφαρμοστεί στο εξωτερικό, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Σουηδία, όπου μέσω της στρατηγικής "Vision Zero" η τεχνολογία χρησιμοποιείται για την καταγραφή και ανάλυση των τροχαίων ατυχημάτων. Αντίστοιχα, στη Γερμανία και στις ΗΠΑ, υπάρχουν εφαρμογές που επιτρέπουν στους οδηγούς να αναφέρουν επικίνδυνα σημεία, συμβάλλοντας στη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι σε χώρες, όπου τέτοιες πλατφόρμες έχουν εφαρμοστεί επιτυχώς, υπήρξε ισχυρή πολιτική βούληση και συνεχής επένδυση στην οδική ασφάλεια. Χωρίς συνεχή υποστήριξη και προπαντός αναβαθμίσεις, υπάρχει ο κίνδυνος η πλατφόρμα να καταλήξει αναξιοποίητη, καθώς δεν θα υπάρχει συμβατότητα στη τεχνολογία μεταξύ κέντρου πληροφοριών και νέας - εξελιγμένης τεχνολογίας οχημάτων.

Η δυνατότητα καταγραφής επικίνδυνων σημείων από τους ίδιους τους πολίτες, αν μη τι άλλο, είναι μια θετική εξέλιξη. Όμως, αντί να στηριζόμαστε αποκλειστικά στις αναφορές των πολιτών, το κράτος θα έπρεπε ήδη να έχει εντοπίσει και διορθώσει τις επικίνδυνες ελλείψεις στην οδική υποδομή. Μια αποτελεσματική στρατηγική οδικής ασφάλειας δεν βασίζεται στην ατομική ευθύνη, αλλά στη σωστή πρόληψη και παρέμβαση από τις αρχές. Η νέα πλατφόρμα αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο, αλλά από μόνη της δεν αρκεί. Αν δεν συνοδευτεί από γενναίες πολιτικές αποφάσεις, βελτίωση των υποδομών και αυστηρότερη εφαρμογή του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, θα παραμείνει ένα ακόμη επικοινωνιακό πυροτέχνημα. Η χώρα μας δεν αντέχει άλλη αδράνεια στον τομέα της οδικής ασφάλειας. Οι ζωές που χάνονται καθημερινά στους δρόμους απαιτούν δράσεις με ουσία και όχι αποσπασματικές λύσεις, που... ίσως εξυπηρετούν πολιτικές σκοπιμότητες και ενδεχομένως αδρανοποιηθούν εν ευθέτω χρόνο.